رنگ کاشی های سنتی
معماری سنتی از دیرباز مورد علاقه افراد زیادی قرار داشته است و اشخاص بسیاری به استفاده از این سبک تمایل دارند. هر فردی به راحتی می‌تواند با این سبک از معماری ارتباط برقرار کرده و با قرار گرفتن در این فضا، احساس آرامش نماید. دلیل این امر توجه به روحیات و سرشت انسان در طراحی این سبک است. در معماری سنتی ایرانی از عناصر مختلفی بهره گرفته می‌شد تا فضایی پر از جریان زندگی و رنگ و نقش ایجاد شود.
استفاده از اِلمان‌های مختلف مانند حوض، کاشی‌های رنگی، دیوارهای آجری، سقف‌هایی با گچبری‌های جذاب، طاقچه در اتاق‌ها، شیشه‌های رنگی در درب‌های چوبی و … از عناصر اصلی این نوع از معماری محسوب می‌شد. فضایی که در آن آرامش و تعالی روح اهمیت زیادی داشت. با استفاده از رنگ‌های مختلف و همچنین حضور آب در میان حوض، زندگی جریان پیدا می‌کرد.
در دهه هشتاد شمسی این سبک از معماری، با وجود محبوبیت بالا در میان افراد و بیش‌تر به دلایل اقتصادی، به حاشیه رفت و آپارتمان‌های مدرن از سطح زمین سربرآوردند. زیرا این سبک از معماری مستلزم استفاده از مساحت زیادی از زمین بود و با وجود آپارتمان، در همان فضا افراد می‌توانستند بناهای مسکونی بیش‌تری ایجاد کنند.
در چند سال اخیر توجه افراد زیادی به این سبک معطوف شده و به همین دلیل افراد علاقه‌مند به معماری سنتی ایرانی، سعی دارند با وجود مدرنیته، بخشی از این دنیای زیبا را به منازل خود هدایت کنند. در آپارتمان‌های امروزی خبری از هشتی، حوض رنگی، دیوارهای بلند با کاشی‌های زیبا و … نیست. اما با توجه به روحیات افراد می‌توان از انواع اِلمان‌ها بهره گرفت و بخشی از این سبک معماری را به فضای منزل و یا آپارتمان خود بیاوریم. بهترین گزینه در طراحی این سبک، استفاده از کاشی سنتی ایرانی است.
این نوع از کاشی‌ها در فضاهای مختلفی مانند دیوارهای بین کابینتی، ستون‌های منزل، دیوارهای سالن پذیرایی، انواع آبنما و حوض، استخرها و … مورد استفاده قرار می‌گیرند و فضایی بی‌بدیل ایجاد می‌کنند که آن بخش از منزل را برجسته کرده و با قرار گرفتن در آن فضا، می‌توان خستگی فراز و نشیب‌های زندگی را فراموش کرد و به آرامش رسید. برای داشتن دکوراسیونی مناسب و ایده‌آل لازم است تا سایر لوازم نیز در هماهنگی با این نوع از معماری باشند. بنابراین باید اطلاعاتی کافی در خصوص این نوع کاشی‌ها کسب کرده و از نحوه اجرای این سبک از معماری در منزل شناخت داشته باشید.
در این مطلب از مقالات پرنیان قصد داریم تا شما را با نحوه رنگ کاشی های سنتی آشنا کرده و اطلاعاتی خاص در خصوص استفاده از کاشی سنتی در دکوراسیون منزل خدمت شما ارائه کنیم. با ما همراه باشید.
استفاده از رنگ‌های مختلف در رنگ کاشی سنتی
اگر لحظه‌ای چشم‌ها را بسته و به گذشته برویم و یا تصاویر نوستالژی از منازل قدیمی را از نظر بگذرانیم، متوجه تأثیر رنگ آبی فیروزه‌ای در دکوراسیون سنتی ایرانی خواهیم شد. رنگ فیروزه‌ای شاه رنگ استفاده شده در کاشی سنتی ایرانی است که از گذشته در معماری سنتی مورد توجه قرار داشت. در کنار این رنگ زیبا و جادوئی از رنگ‌هایی با ترکیب تیره‌تر و همچنین رنگ نارنجی و زرد که در تضاد با فیروزه‌ای هستند، استفاده می‌شد. این ترکیب رنگ بی‌نظیر و خاص در رنگ کاشی ایرانی است که حسی پر از آرامش و زندگی را به انسان هدیه می‌کند.
امروزه نیز در طراحی کاشی‌های سنتی ایرانی استفاده بسیاری از این دو رنگ شده است. در هر یک از بخش‌های کشور عزیزمان، طراحی‌های کاشی‌ها متفاوت بوده و از عناصر مختلفی در طراحی استفاده شده است که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت.
رنگ کاشی در کاشی‌های سنتی با طرح گل و مرغ
یکی از محبوب‌ترین انواع کاشی‌های سنتی، کاشی‌های با طرح گل و مرغ هستند. این نوع از کاشی‌های سنتی نقوش بسیار ریزی دارند و در طراحی آن از عناصر طبیعی مانند انواع طرح گل‌ها و پرنده استفاده شده است. رنگ کاشی در این سبک برگرفته از معماری سنتی ایرانی، دارای رنگ زمینه فیروزه‌ای با درصد کمتری بوده و روی آن شاهد نقوشی با رنگ‌های مختلف از جمله زرد و نارنجی هستیم. نقوش به کار رفته و رنگ کاشی استفاده شده در این محصول چنان ظرافت خاصی دارد که ساعت‌ها از تماشای آن خسته نخواهید شد.
در برخی از کاشی‌های با طرح گل نیز رنگ زمینه زرد انتخاب شده و قسمت زیادی از نقوش به رنگ فیروزه‌ای هستند. برخی از کاشی‌های طرح گل هم دارای رنگ زمینه سفید بوده و در رنگ‌آمیزی طرح به کار رفته روی آن‌ها از رنگ‌های فیروزه‌ای و نارنجی استفاده شده است. در رنگ‌آمیزی گل‌های کاشی هم عموما از ترکیب‌های تیره و روشن و ابر و بادی استفاده می‌شود تا زیبایی کار را صدچندان کند.
رنگ کاشی شاه عباسی
کاشی‌های شاه عباسی به نوعی از کاشی‌های سنتی گفته می‌شود که اغلب به صورت تک گل تولید شده و در میان کاشی یک نقش از گل‌های ختایی وجود دارد. این نوع از کاشی برای دکور کردن بخشی از منزل به کار می‌رود و به صورت گسترده و در کنار هم استفاده نمی شود. این نوع کاشی دارای رنگ زمینه ای تک رنگ بوده که اغلب از رنگ‌های زرد، سبز، آبی، قرمز و فیروزه ای در رنگ کاشی استفاده می‌شود و در رنگ آمیزی گل ختایی موجود بر روی آن، از تمامی رنگ های گرم و سرد در ترکیب با یکدیگر بهره گرفته شده است.
رنگ کاشی های هفت رنگ
یکی از جذاب‌ترین و مشهورترین انواع کاشی سنتی که مورد استقبال افراد دنیا قرار دارد، کاشی هفت رنگ است. هنر تهیه این کاشی به شهر شیراز اختصاص دارد و دلیل نام گذاری این کاشی نیز استفاده از هفت رنگ مختلف در تولید آن است. در طراحی و رنگ آمیزی این کاشی از هفت رنگ سیاه، سفید، لاجوردی، فیروزه‌ای، قرمز، زرد و حنایی استفاده شده است که زیبایی منحصربه‌فردی را به وجود می‌آورد. شیراز شهری پر از هنرهای متفاوت و بی‌نهایت زیبا بوده که یکی از هنرهای برجسته آن، که در تمام جهان شناخته شده، کاشی هفت رنگ است.
ترکیب رنگی مورد استفاده در کاشی هفت رنگ از زیباترین عناصر دکوراسیون محسوب می‌شود و به گونه‌ای طراحی شده است که روح زندگی را در فضا به جریان می‌اندازد. رنگ کاشی هفت رنگ تعادل جذابی میان رنگ‌های سرد و گرم و خنثی ایجاد می‌کند که با وجود آن، شما خواهید توانست محیطی پر از زندگی را در منزل خود ایجاد نمایید. این رنگ کاشی در گذشته در بقعه‌ها و در مساجد کاربرد زیادی داشت و در منازل نیز در فضاهای مهم مانند سردر منزل و یا در کناره‌های درِ منزل استفاده می‌شد تا شخصی که به خانه وارد می‌شود در اولین نگاه با حجم زیادی از رنگ و جذابیت برخورد کرده و روحیه بگیرد.
یکی از کاربردهای این نوع از کاشی در منازل، استفاده از آن به عنوان تابلوهای دیواری است. طرح‌های متنوعی از این کاشی وجود دارند که می‌توانید آن‌ها را برای منزل خود تهیه کرده و در ابعاد مختلف روی دیوار مورد استفاده قرار دهید.
استفاده از نستعلیق در کاشی سنتی
در برخی از کاشی‌های سنتی، شاهد حضور هنرهای دیگر نیز هستیم. برای زیبایی بیش‌تر فضا، در کنار طرح‌ها و رنگ کاشی های سنتی، از خطوط نستعلیق نیز استفاده می‌شود تا علاوه بر دادن زیبایی بی‌حد و بی‌نظیر به فضا، آن را برای مصارف گوناگون مناسب می‌کند. برای مثال در کنار رنگ کاشی با گل شاه عباسی از انواع نوشته‌ها و خطوط می‌توان استفاده نمود. این نوع طراحی را بیش‌تر در دیوار و گنبدهای مساجد می‌بینیم که کاشی‌های سنتی با نام خدا مزین شده‌اند و یا روی آن‌ها کلماتی از ادعیه و یا اسامی ائمه اطهار وجود دارد.
در منزل نیز اغلب کاشی‌هایی که دارای نوشته‌های قرآنی هستند مانند سوره مبارکه “و إن یکاد” را در سردر مورد استفاده قرار می‌دهند. همچنین این سبک از کاشی‌های سنتی دارای کاربردهای دیگری نیز هستند. از این نوع از کاشی‌ها در تابلوهای دیواری برای دیزاین فضا نیز استفاده می‌شود. با توجه به این‌که کاشی‌های سنتی از نوع دست‌ساز نیز وجود دارند شما می‌توانید شعر یا مطالب مورد علاقه خود را به هنرمندان این حوزه سفارش دهید تا تابلویی زیبا با حاشیه انواع طرح‌های سنتی و رنگ کاشی جذاب در منزل خود داشته باشید.
کاشی های تک رنگ
در میان این تنوع بی‌نظیر در رنگ و نقش در کاشی‌های سنتی، برخی از کاشی‌ها با طرح‌های سنتی وجود دارند که به صورت تک رنگ تولید می‌شوند. رنگ زمینه کاشی در این سبک رنگ‌های ملایم و خنثی انتخاب می‌شود که قابلیت استفاده روی سطوح و به صورت گسترده را دارد. طرح‌های اسلیمی و ختایی را روی کاشی‌هایی با رنگ‌های بسیار روشن مانند سفید اجرا کرده و برای رنگ آمیزی نیز از رنگ‌های طوسی، آبی و مشکی استفاده می‌شود. این نوع از کاشی‌ها نیز طرح‌هایی مانند گل و مرغ دارند که با زمینه سفید و استفاده از رنگ‌هایی مانند سرمه‌ای در رنگ‌آمیزی آن از جذابیت بسیار بالایی بهره‌مند هستند.
نتیجه‌گیری
کاشی‌های سنتی با رنگ‌های جذاب و خاص روح هنر اصیل ایرانی را به همراه دارند که مجموعه‌ای از هنرها را در کنار هم قرار می‌دهند. در کاشی‌های سنتی ایرانی رنگ‌شناسی در کنار تذهیب و همچنین خطاطی تلفیق شده است که روحیات والای انسان را ارج می‌نهد.