تفاوت کاشی و سرامیک در چیست؟
کاشی و سرامیک از پرکاربردترین مصالح در ساختمان به شمار می‌روند و شباهت بسیار زیادی با هم دارند به طوری که تشخیص آن‌ها از هم دشوار به نظر می‌رسد. در واقع ماهیت هر دو از خاک رس است ولی در تولید آن‌ها تفاوت‌هایی وجود دارد. در این مطلب از پرنیان قصد داریم تا به بررسی تفاوت کاشی و سرامیک بپردازیم. ابتدا هر یک از این مصالح را به صورت جداگانه معرفی می‌کنیم و سپس تفاوت‌های آن‌ها را بیان خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
کاشی چیست؟
کاشی نوعی سنگ مصنوعی و جزو مصالح ساختمانی است که در تولید آن از ده‌ها نوع ماده معدنی و آلی استفاده می‌شود. کاشی‌ها نقش اساسی در ساخت ساختمان‌های امروزه دارند و جزو محبوب‌ترین نوع مصالح در زیباسازی فضای ساختمان به شمار می‌روند. کاشی‌ها ابعاد گوناگونی دارند و دارای ضخامتی برابر با چند میلی‌متر هستند. کاشی‌ها از دو قسمت استخوان‌بندی یا سفال و لعاب تشکیل می‌شوند. بخش لعاب ظاهر کاشی است و رنگ‌آمیزی کاشی روی این قسمت انجام می‌شود.
مواد اولیه در تهیه کاشی
پایه اصلی در تولید کاشی خاک رس است و مواد مختلفی در هنگام تولید خشت اولیه کاشی، با آن مخلوط می‌شود. هر یک از این مواد معدنی و آلی برای بهبود ویژگی‌های کاشی به بِیس اولیه آن اضافه می‌شوند و با وجود هر کدام، کیفیت محصول نهایی تغییر خواهد کرد. اغلب مواد مورد استفاده در ساخت و تولید کاشی، به صورت دانه‌درشت و سنگی هستند که ابتدا این مواد اولیه را توسط آسیاب‌های بزرگ خرد کرده و ریز می‌کنند و سپس به ملات کاشی اضافه می‌شود.
مواد مورد استفاده در تولید خشت کاشی مشتمل بر سه نوع هستند: ۱. مواد اولیه پلاستیک ۲. پر کننده ۳. کمک ذوب‌ها
مواد اولیه پلاستیک همان خاک رس است که خاصیت شکل‌پذیری به کاشی داده و با وجود آن، کاشی به شکل‌های گوناگون تولید می‌شود. بِیس اولیه تمامی کاشی‌ها از خاک‌های رس متفاوت با درصد مواد متفاوت است.
پرکننده‌ها: به مواد غیر پلاستیک با تحمل دمای بالا و مقاومت شیمیایی بالا گفته می‌شود که وظیفه جلوگیری از تغییر شکل کاشی تحت حرارت و دمای بالا را دارند. این مواد در اثر وارد شدن دمای بالا در اثر پخت کاشی دچار تغییر شکل نشده و باعث جلوگیری از تغییر شکل کاشی در هنگام پخت می‌شوند.
کمک ذوب‌ها: موادی شیشه مانند بوده که دارای نقطه ذوب پایینی هستند. این مواد در داخل کاشی و یا روی لعاب مورد استفاده قرار می‌گیرند. در هنگام پخت این مواد ذوب شده و پس از پخت سرد شده و حالتی شیشه‌ای پیدا می‌کنند. این مواد زمان پخت را کم می‌کنند و مقاومت کاشی را بالاتر می‌برند.
شکل‌دهی و پخت کاشی
پس از تهیه ملات مورد استفاده در تولید کاشی، توسط دستگاه‌های پرس به این مواد شکل می‌دهند و ظاهر اولیه کاشی‌ها ایجاد می‌شود. سپس کاشی‌ها را به سمت دستگاه‌های خشک‌کن هدایت کرده و در زمانی حدود ۲۰ دقیقه خشک کردن اولیه اتفاق می‌افتد. در این مرحله لعاب کاشی را آماده کرده و روی سفال‌ها می‌ریزند. سپس پخت کاشی انجام می‌شود.
سرامیک چیست؟
سرامیک نوع متفاوتی از کاشی است که مقاومت بالاتری نسبت به کاشی دارد و ضخامت آن نیز از کاشی بیش‌تر است. مواد اولیه در پخت سرامیک کمی متفات بوده و به همین دلیل محصول نهایی دارای استحکام بالایی است. این محصولات در برابر نفوذ آب، حرارت بالا، تغییرات دما و … مقاوم بوده و دارای مصارف زیادی در ساختمان‌ها هستند.
در واقع سرامیک، کاشی‌‌هایی هستند که علاوه بر داشتن تفاوت در مواد اولیه و پخت، لعابی از جنس سرامیک دارند. سرامیک‌ها موارد استفاده مختلفی دارند و در ساختمان‌سازی، ساخت ظروف آشپزخانه، تهیه وسایل تزئینی و … کاربرد دارند.
مواد اولیه تولید سرامیک
در تولید انواع سرامیک پایه مواد مورد نیاز انواع خاک‌های رسی هستند. سرامیک‌ها از ترکیب خاک رس با فلدسپار تولید می‌شوند و برای تهیه انواع مختلفی از آن‌ها، مواد مختلفی به این ترکیب اضافه خواهند شد. بسته به مواد مورد استفاده در تولید سرامیک‌ها، این محصولات کیفیت و مقاومت‌های متفاوتی دارند و برای مصارف مختلف به کار می‌روند.
تفاوت کاشی و سرامیک
کاشی و سرامیک در اصل از یک خانواده هستند اما تفاوت‌های بسیاری با هم دارند که در زمان تهیه این مصالح برای فضاهای گوناگون لازم است تا به آن توجه شود. در این صورت می‌توان برای هر فضا بهترین نوع مصالح ساختمانی را انتخاب کرد تا هم دوام زیادی داشته باشد و هم محیط را زیباتر جلوه دهد.
یکی از مهم‌ترین تفاوت کاشی و سرامیک در مقاومت این مصالح است. عموما کاشی‌ها دارای مقاومت کمتری نسبت به سرامیک هستند. سرامیک‌ها استحکام و ضخامت بیش‌تری نسبت به کاشی دارند و در تهیه آن‌ها مواد اولیه متفاوتی استفاده می‌شود. کاشی برای استفاده به عنوان دیوارپوش به کار می‌رود و سرامیک به دلیل ضربه پذیری بالاتری که دارد در کف ساختمان کاربرد دارد.
از دیگر تفاوت کاشی و سرامیک می‌توان به جذب آب آن‌ها اشاره کرد. سرامیک‌ها در مقایسه با کاشی، جذب آب کمتری دارند و به همین دلیل برای استفاده در کف مناسب هستند. همچنین برای پوشاندن کف بنا در فضاهای باز و پر رفت و آمد از سرامیک استفاده می‌شود. زیرا در برابر نفوذ آب مقاومت بالایی دارند و در صورت برودت هوا، دچار یخ‌زدگی و شکست نمی‌شوند. سرامیک‌ها موارد مناسبی برای دیوار به شمار نمی‌روند.
در دیوار عمدتا از کاشی استفاده می‌شود زیرا کاشی درصدی از نفوذ آب دارد و با قرار دادن آن روی زیرساز دیوار مانند سیمان و چسب کاشی، رطوبت را جذب کرده و سطح داخلی آن کمی حالت خمیری پیدا می‌کند. به این ترتیب به خوبی به دیوار چسبیده و از دیوار جدا نخواهد شد. در حالی که اگر از سرامیک برای پوشش دیوار استفاده شود، به دلیل عدم جذب رطوبت، به خوبی به دیوار متصل نشده و لازم است تا حتما در نصب سرامیک به دیوار از چسب استفاده شود تا پس از مدتی از دیوار جدا نشده و نیفتد.
یکی دیگر از تفاوت کاشی و سرامیک نیز داشتن مقاومت متفاوت نسبت به تغییرات دما است. در صورتی که کاشی در فضاهای باز استفاده شود، در فصول سرد سال و با برخورد باد و باران، به راحتی دچار تخلخل و شکست خواهد شد. زیرا در برابر تغییرات دما مقاومت زیادی نداشته و آب را جذب می‌کند. خصوصا در هنگام برخورد آب و یخ‌زدگی، با افزایش حجم آب در قسمت بندکشی کاشی‌ها، کاشی دچار آسیب شده و به مرور لعاب روی آن نیز ترک می‌خورد.
تنها نوع سرامیک که به راحتی در فضاهای باز مورد استفاده قرار می‌گیرد، سرامیک پرسلان است. این نوع از سرامیک کمترین میزان جذب آب را داشته و در برابر تغییرات دما، بالاترین مقاومت را دارد. به طوری که در فضاسازی محیط‌های باز مانند حیاط منازل، پارکینگ ساختمان، فضای ساختمان‌های تجاری و … کاربردهای بسیاری داشته و به جای سنگ‌های تزئینی به کار می‌رود.
تفاوت کاشی و سرامیک در ظاهر: کاشی و سرامیک در ظاهر تفاوت چندانی با هم ندارند و هر دو در ابعاد گوناگون و طرح های مختلف تولید می‌شوند. به طوری که اگر قصد خرید کاشی برای دیوار و سرامیک برای کف را دارید، به راحتی می‌توانید کاشی دیوار و سرامیک کف را با هم هماهنگ کنید و طرحی هماهنگ ایجاد نمایید. برای فضاهای مرطوب مانند حمام عمدتا از کاشی در دیوار و سرامیک برای کف استفاده می‌شود. زیرا کاشی با درصد کمی از جذب آب، با مقاومت زیادی به دیوار متصل خواهد شد و امکان افتادن آن از روی دیوار وجود ندارد.
تفاوت کاشی و سرامیک در میزان مقاومت در برابر مواد شوینده: کاشی‌ها و سرامیک‌ها در برابر مواد شوینده مقاومت زیادی دارند و با برخورد مواد شوینده مناسب، هیچ آسیبی نخواهند دید. بیش‌ترین دلیل محبوبیت این نوع دیوار پوش و کفپوش، نظافت آسان آن‌ها و امکان استفاده از مواد شوینده در زمان نظافت است.
انواع مختلفی از سرامیک‌ها نیز موجود هستند که کاربردهای تجاری داشته و به صورت ضد اسید تولید می‌شوند. این سرامیک‌ها ضربه‌پذیری زیادی دارند و در برابر انواع مواد شیمیایی نیز مقاوم هستند. به همین دلیل کفپوش مناسبی برای انواع کارخانه‌ها محسوب می‌شوند. با برخورد انواع مواد اسیدی و مواد شوینده مختلف و در صورت ضدعفونی کردن مداوم، دچار آسیب نخواهند شد.
تفاوت کاشی و سرامیک در کاربرد: همانطور که گفته شد کاشی از مقاومت کمتری نسبت به سرامیک برخوردار است و عمدتا در دیوار فضاها استفاده می‌شود. اما مقاومت سرامیک به واسطه استفاده از مواد اولیه متفاوت و دستگاه‌های پیشرفته در تولید بالاتر بوده و در کف فضاها به کار می‌رود. سرامیک‌ها دارای انواع مختلفی هستند که کاربردهای آن‌ها را افزایش داده است. نوع متفاوتی از سرامیک وجود دارد که برای تهیه ظروف سرو و پذیرایی به کار می‌رود.
این نوع از سرامیک‌ها قابلیت استفاده در ماکروویو را دارند و همچنین روی شعله مستقیم نیز قرار می‌گیرند. مقاومت دمایی بالای این محصولات، امکان استفاده روی شعله مستقیم را به شما می‌دهد. همچنین برخی از این سرامیک‌ها از اکسیدهای فلزات تهیه می‌شوند. این نوع از سرامیک‌ها در مدارهای الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرند و از آن‌ها در تهیه خازن‌های سرامیکی و … استفاده می‌شود.
تفاوت کاشی و سرامیک در لعاب به کار رفته: لعاب مورد استفاده در کاشی و سرامیک نیز با یکدیگر تفاوت دارد. لعاب مورد استفاده روی کاشی‌ها، از نوع لعاب شیشه‌ای بوده که مقاومت خوبی دارد. این نوع لعاب به سادگی نظافت می‌شود و سطحی کاملا صیقلی ایجاد می‌کند. اگر روی کاشی، لعاب از جنس سرامیک استفاده کنند، به آن سرامیک می‌گویند. برخی از کاشی‌ها و سرامیک‌ها نیز تولید می‌شوند که فاقد لعاب هستند و با استفاده از دستگاه‌های صیقل‌دهنده، سطحی براق و صاف دارند.
امید است با مطالعه این مطلب، تفاوت کاشی و سرامیک را به خوبی درک کرده و در زمان خرید، به خوبی بتوانید مصالح مورد نیاز برای ساختمان را تهیه کنید.